Antropologia Architektury I Urbanistyki Semestr 7 2012 2013

ANTROPOLOGIA ARCHITEKTURY I URBANISTYKI
TEMATYKA ĆWICZEŃ PROJEKTOWYCH 2012/2013

PRZESTRZEŃ BEZPIECZNA W RELACJACH SPOŁECZNYCH

Zadanie 1: Referat opracowany indywidualnie w oparciu o literaturę przedmiotu lub materiały dostępne w internecie, omawiający wybraną metodę lub strategię projektowania służącą poprawie bezpieczeństwa i prewencji przestępczości w środowisku zbudowanym. Do wyboru:
Teoria Defensible Space (Newman),
- CPTED (Crime Prevention Through Environmental Design),
- CEN/TS 14383-2:2007 (Committee for European Standardisation. Prevention of Crime – Urban Planing and Design Part 2: Urban planning)
- CEN/TS 14383-3:2005 (Committee for European Standardisation. Prevention of Crime – Urban Planing and Design Part 3: Dwellings)

Zadanie 2: Analiza wybranych fragmentów zabudowy mieszkaniowej, lub obiektów użyteczności publicznej, przestrzeni publicznych w oparciu o elementy w.w. teorii.
Tematy:
kwartały staromiejskie i śródmiejskie,
osiedla międzywojenne modernistyczne
osiedla (blokowiska okresu modernizmu),
nowe zespoły mieszkaniowe (TBS, deweloperskie),
zamknięte zespoły zabudowy mieszkaniowej (gated communities),
otwarte przestrzenie publiczne, tereny zielone,
ulice, ciągi piesze, obiekty inżynieryjne,
przestrzenie ucieczkowe i opresyjne, (przejścia podziemne, korytarze i galerie, tunele, klatki schodowe, windy).
slumsy, obszary zdegradowane.
Zagadnienia szczegółowe możliwe do wykorzystania do poszukiwania, zdefiniowania i analizy problemu (identyfikujące właściwości samoobronne przestrzeni):
Terytorialność – własność przestrzeni (potrzeba posiadania i ochrony przestrzeni życia, identyfikacja z miejscem, relacje swój - obcy)
Wielkość terytorium, forma i funkcja jego granic;
Relacje między budynkami, układy do- i odspołeczne, skala zabudowy,
Hierarchia własności przestrzeni
Sposoby rozgraniczenia przestrzeni prywatnych i publicznych,
Dystanse przestrzenne i społeczne, odległości między elementami zagospodarowania,
Rola przestrzeni progowych i terenów przydomowych,
Forma i symbolika wejść i wjazdów na terytorium,
Zachowania obronne, zawłaszczanie i prywatyzacja przestrzeni publicznych.
Dostępność (hierarchia dostępności kołowej i pieszej terenów i obiektów, klasyfikacja dróg a status drogi publicznej, półpublicznej, półprywatnej, prywatnej).
Analiza wpływu układów drogowych (kratowych, promienistych, obwodowych, cul de sac) na poczucie bezpieczeństwa,
Znaczenie segregacji, separacji ruchów,
Zjawisko dróg na skróty
Ograniczenie przelotowości i przechodniości terenów,
Społeczna funkcja ulicy – (porównanie różnych profili ulic, układów zabudowy, funkcji parterów, ukształtowania stref przydomowych, usytuowania i liczby wejść).
Kontrola nad przestrzenią (wzrokowa, słuchowa, społeczna nieformalna, służby ochrony, środki techniczne kontroli i monitorowania środowiska)
Możliwości kontroli przez mieszkańców wejść do budynków, wjazdów na teren osiedla, parkingów, terenów rekreacyjnych, placów zabaw;
Bezpieczeństwo dzieci na osiedlu, w drodze do szkoły, w otoczeniu szkoły (kontakt matka – dziecko, mieszkanie - plac zabaw),
Obserwacja, monitorowanie zachowań w przestrzeniach publicznych, otwartych terenach parkowych,
Utrudnienia w orientacji przestrzennej (czynniki krystalizujące plan zabudowy, mapy mentalne środowiska, systemy nazewnictwa i identyfikacji adresu).
Czynniki i miejsca stresogenne (przeciążenie sensoryczne, zmęczenie urbanistyczne, intensywność użytkowania, niepożądane kontakty, ingerencja i ochrona prywatności)
Czynniki stygmatyzujące (kontrasty form architektonicznych i typów zabudowy, standardów użytkowych, sanitarno-higienicznych, stanu technicznego urządzeń, rozwiązań materiałowych),
Przegęszczenie i stłoczenie, ciasnota przestrzenna,
Wpływ pory nocnej i standardów oświetlenia na waloryzację układów przestrzennych i zachowania użytkowników.
Różnice stylów życia i wzorców kulturowych w użytkowaniu przestrzeni,
Subkultury młodzieżowe, blokersi w przestrzeniach osiedlowych,
Konflikty etniczne w środowisku,
Konfliktowe sąsiedztwa przestrzeni prywatnych, prywatnych i publicznych.
Dobre i złe dzielnice, ulice (polaryzacja poziomów życia).
Przestępczość i patologie społeczne w środowisku (mapy przestępczości).

Etapy analizy problemu:
Studia literatury, publikacji prasowych, materiałów internetowych.
Obserwacja i dokumentacja zachowań przestrzennych (obronnych) użytkowników (formy ingerencji w środowisko, zmiany w zagospodarowaniu przestrzeni, przekształcenia układów funkcjonalno-przestrzennych, przebudowy elementów elewacji; formy społecznej aktywności, samoorganizacji mieszkańców, itp.)
Sformułowanie tezy w oparciu o własne obserwacje i studia literatury.
Ankieta, wywiad, sondaż wśród użytkowników, mieszkańców (opcja).
Charakterystyka obiektu, obszaru (środowiska społecznego i przestrzennego).
Identyfikacja czynników wpływających na poczucie bezpieczeństwa. Analiza uwarunkowań terytorialnych, struktur dostępności i form kontroli nad przestrzenią, aktywności społecznej,
Propozycje przestrzennej, funkcjonalnej, behawioralnej rehabilitacji przestrzeni. Wnioski końcowe dotyczące możliwości poprawy standardów bezpieczeństwa pasywnego i/lub aktywnego. Propozycje zmian w zagospodarowaniu przestrzeni, w rozwiązaniach architektonicznych, w zagospodarowaniu terenu, w organizacji życia społecznego eliminujące czynniki stresogenne, obniżające poziomu zagrożenia patologiami społecznymi, zwiększające komfort psychiczny itp.

Na ocenę końcową składają się oceny z referatu, prezentacji i końcowego opracowania oraz z kolokwium. Brana pod uwagę będzie również aktywność i obecność na ćwiczeniach. Opracowania są wykonywane w zespołach (max 2 osobowych) lub indywidualnie.
Referaty dostarczane drogą e-mailową na adres prowadzących w formacie *doc. z podaniem bibliografii oraz wykazem źródeł cytatów i materiałów ilustracyjnych, z przestrzeganiem praw autorskich. Prace graficzno-tekstowe w formie plansz (format A3) i/lub w wersji elektronicznej (*jpg, pdf).

© dr hab.inż.arch. Marek Czyński , HYPERLINK "mailto:marek.czynski@zut.edu.pl" lp.ude.tuz|iksnyzc.keram#lp.ude.tuz|iksnyzc.keram
dr inż.arch. Mariusz Tuszyński, HYPERLINK "mailto:mtuszynski@onet.pl" lp.teno|iksnyzsutm#lp.teno|iksnyzsutm
mgr inż.arch. Marek Ostrowski, HYPERLINK "mailto:info@studio-soda.pl" lp.ados-oiduts|ofni#lp.ados-oiduts|ofni

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License