Antropologia Architektury I Urbanistyki 2013/2014

ANTROPOLOGIA ARCHITEKTURY I URBANISTYKI
TEMATYKA ĆWICZEŃ PROJEKTOWYCH
2013/2014

ANALIZA PRZESTRZENI BEZPIECZNEJ W RELACJACH SPOŁECZNYCH

Zadanie 1: Referat opracowany indywidualnie w oparciu o literaturę przedmiotu lub materiały dostępne w internecie, omawiający wybraną metodę lub strategię projektowania służącą poprawie bezpieczeństwa i prewencji przestępczości w środowisku zbudowanym. Do wyboru:
Teoria Defensible Space (Newman),
CPTED (Crime Prevention Through Environmental Design),
Język wzorów (Ch. Alexander)
CEN/TS 14383-2:2007 (Committee for European Standardisation. Prevention of Crime – Urban Planing and Design Part 2: Urban planning)
CEN/TS 14383-3:2005 (Committee for European Standardisation. Prevention of Crime – Urban Planing and Design Part 3: Dwellings)

Zadanie 2: Analiza wybranych fragmentów zabudowy mieszkaniowej, lub obiektów użyteczności publicznej, przestrzeni publicznych w oparciu o elementy w.w. teorii.
Tematy:
kwartały staromiejskie i śródmiejskie,
osiedla międzywojenne modernistyczne
osiedla (blokowiska okresu modernizmu),
nowe zespoły mieszkaniowe (TBS, deweloperskie),
ogrodzone zespoły zabudowy mieszkaniowej (gated communities),
otwarte przestrzenie publiczne, parki, tereny zielone,
ulice, ciągi piesze, obiekty inżynieryjne,
przestrzenie ucieczkowe i opresyjne, (przejścia podziemne, korytarze i galerie, tunele, klatki schodowe, windy).
slumsy, obszary zdegradowane.
Zagadnienia szczegółowe możliwe do wykorzystania do poszukiwania, zdefiniowania i analizy problemu (identyfikujące właściwości samoobronne przestrzeni):
Terytorium – własność
Jakie są granice identyfikacji terytorialnej mieszkańców i jak ją poprawić (uczytelnić)?
Czy można zidentyfikować strukturę nieformalnej własności przestrzeni i jak ją poprawić?
Czy terytorium jest jednorodne funkcjonalnie i architektonicznie?
Jakie cechy broniące ma układ zabudowy, układ wejść do budynków?
Jakie formy i funkcje są źródłem zagrożeń i występują w obrębie lub w sąsiedztwie terytorium?
Jakie formy zachowań terytorialnych, zawłaszczania i prywatyzacji przestrzeni występują na badanym terenie?
Jaka jest ich przyczyna?
Jaki jest prestiż społeczny terytorium?
Dostępność terytorium
Jaki nieformalny status mają drogi i dojścia w relacji do zabudowy?
W jakim stopniu występuje ruch tranzytowy w obrębie terytorium?
Ile jest punktów wejść i wjazdów na terytorium?
Jaki charakter mają wejścia: kontrolowany, niekontrolowany?
Jak dostosować układ komunikacyjny do funkcji parterów zabudowy?
Jak zwiększyć bezpieczeństwo ruchu pieszego i kołowego?
Segregować czy integrować ruch pieszy i kołowy?
Jak rozwiązać problem bezpiecznego parkowania?
Jak przywrócić lub ukształtować społeczne funkcje tych przestrzeni?
Jak ukształtować relacje między budynkiem, wejściem, a ulicą i dojazdem?
Kontrola nad przestrzenią
Jak zapewnić/ poprawić skuteczną kontrolę mieszkańców nad przestrzeniami wspólnie użytkowanymi i otoczeniem?
Jak kontrolować ważne dla bezpieczeństwa miejsca na terytorium?
Jakie elementy utrudniają kontrolę nad przestrzenią?
Jak wzmocnić naturalną, społeczną kontrolę nad przestrzeniami publicznymi?
Jakie środki kontroli dostępu użyć, symboliczne czy formalne dla podkreślenia integralności terytorium?
Jaka jest możliwość kontroli przez mieszkańców wejść do budynków, wjazdów na teren osiedla, parkingów, terenów rekreacyjnych, placów zabaw?
Czy występują sytuacje przeciążenia mieszkańców kontrolą otoczenia, zwłaszcza przestrzeni publicznych?
Czy występują na terytorium oraz czy mają uzasadnienie techniczne technologie kontroli?
Czy występują oddolne formy samoorganizacji mieszkańców dla poprawy poziomu bezpieczeństwa, współpracy z policją etc.?
Czy można udokumentować i uzasadnić ingerencje mieszkańców w zagospodarowanie przestrzeni?
Stresory przestrzenne
Czy występują przestrzenie ucieczkowe i opresyjne i co z nimi zrobić?
Czy występują konfliktowe, uciążliwe sąsiedztwa przestrzeni prywatnych, prywatnych i publicznych?
Jak wyeliminować stresogenne sąsiedztwa?
Czynniki przegęszczenia i stłoczenia, ciasnoty przestrzennej pogarszające warunki zamieszkania?
Jak pora nocna i standardy oświetlenia wpływają na waloryzację układów przestrzennych i zachowania użytkowników? Jak to poprawić?
Czy dystanse między elementami zagospodarowania (wewnętrznych układów komunikacji) a funkcją pomieszczeń w budynkach są wystarczające?
Na czym polega uciążliwość mieszkania na parterze i jak ją usunąć?
Czy występują ogrodzenia i jaka jest ich rola?
Jak funkcjonuje system orientacji przestrzennej i jak go ew. poprawić?
Stresory społeczne
Czy występują czynniki stygmatyzujące społecznie użytkowników (kontrasty formy i typy zabudowy, standardów użytkowych, sanitarno-higienicznych, stanu technicznego urządzeń, rozwiązań materiałowych)?
Czy na terenie występuje przestępczość i patologie społeczne (dane z mapy przestępczości)?
Czy można zaobserwować obecność subkultur młodzieżowych, blokersów, ludzi z marginesu w przestrzeniach osiedlowych?
Czy występują na badanym terenie konflikty na tle etnicznym?

Etapy analizy problemu:
Studia literatury, publikacji prasowych, materiałów internetowych.
Obserwacja i dokumentacja zachowań przestrzennych (obronnych) użytkowników (formy ingerencji w środowisko, zmiany w zagospodarowaniu przestrzeni, przekształcenia układów funkcjonalno-przestrzennych, przebudowy elementów elewacji; formy społecznej aktywności, samoorganizacji mieszkańców, itp.)
Sformułowanie tezy w oparciu o własne obserwacje i studia literatury.
Ankieta, wywiad, sondaż wśród użytkowników, mieszkańców (opcja).
Charakterystyka obiektu, obszaru (środowiska społecznego i przestrzennego).
Identyfikacja czynników wpływających na poczucie bezpieczeństwa. Analiza uwarunkowań terytorialnych, struktur dostępności i form kontroli nad przestrzenią, aktywności społecznej,
Propozycje przestrzennej, funkcjonalnej, behawioralnej rehabilitacji przestrzeni. Wnioski końcowe dotyczące możliwości poprawy standardów bezpieczeństwa pasywnego i/lub aktywnego. Propozycje zmian w zagospodarowaniu przestrzeni, w rozwiązaniach architektonicznych, w zagospodarowaniu terenu, w organizacji życia społecznego eliminujące czynniki stresogenne, obniżające poziomu zagrożenia patologiami społecznymi, zwiększające komfort psychiczny itp.

Na ocenę końcową składają się oceny z referatu, kolokwium, prezentacji i końcowego opracowania. Brana pod uwagę będzie również aktywność i obecność na ćwiczeniach. Opracowania są wykonywane w zespołach (max 2 osobowych) lub indywidualnie.
Referaty dostarczane drogą e-mailową na adres prowadzących w formacie *doc. z podaniem bibliografii oraz wykazem źródeł cytatów i materiałów ilustracyjnych, z przestrzeganiem praw autorskich. Prace graficzno-tekstowe w formie plansz (format A3) i/lub w wersji elektronicznej (*jpg, pdf).

© dr hab.inż.arch. Marek Czyński, lp.ude.tuz|iksnyzc.keram#lp.ude.tuz|iksnyzc.keram
dr inż.arch. Mariusz Tuszyński, lp.teno|iksnyzsutm#lp.teno|iksnyzsutm
mgr inż.arch. Marek Ostrowski, lp.ados-oiduts|ofni#lp.ados-oiduts|ofni

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License